دورکاري و کاهش ساعت کاري زنان شاغل، لازمه استحکام خانواده و سلامت جامعه

منيره غلامي توکلي

رسيدگي به خانه و خانواده، انجام به موقع و درست وظيفه ي مادري و همسري، معاشرت با ساير اقوام و خويشاوندان، بازنگري به خود و تجديد قواي روحي و جسمي از دغدغه هاي اصلي زنان شاغلي است که زندگي مشترک تشکيل داده اند. گاهي گفت وگوي زنان شاغل در محل کار با ساير همکاران که هنوز پا در زندگي مشترک نگذاشته اند و بازگو کردن دغدغه هايي که همواره در بيشتر ساعات کاري فکر آنها را به خود مشغول کرده است، باعث مي شود که « ترس از تشکيل زندگي مشترک » مانع تصميم گيري دختران براي ازدواج شود.

اکثر بانوان شاغل، فرزند کمتري دارند و کمتر مي توانند با اقوام معاشرت کرده و در جمع هاي خانوادگي و مسافرت هاي گروهي شرکت کنند، آنها به حداقل تفريح که شايد يک خريد در کوتاه ترين زمان ممکن است و يا سفري که بيشتر جنبه کاري دارد بسنده مي کنند و با بيان کردن تمام محدوديت هاي خود، مشکلات خانه داري همراه با اشتغال را به صورت نقلي نسل به نسل به ساير دختران و بانوان جوان انتقال مي دهند و کم کم « سبک زندگي زنان شاغل خانه دار » به عنوان سبکي لايتغير به وجود مي آيد.

يکي از دلهره هاي و نگراني هاي زنان شاغل خانه دار، سازگار کردن شرايط اشتغال با وظايف نقش هاي همسري و مادري است، چيزي که اگر نتوانند از عهده آن به خوبي بر آيند احساس " ناکارآمدي" را در آنها تقويت کرده و باعث ضعيف شدن اعتماد به نفس آنها مي شود و همين امر باعث مي شود که بازدهي آنها چه در محل کار و چه در خانه کم شود.

به طور کلي مي توان گفت تشابه در ساعات اشتغال بين زنان و مردان، از مصاديق بارز خشونت عليه خانواده است، خشونتي که باعث مي شود در فراسوي استقلال مالي و حضور اجتماعي – اقتصادي زنان در جامعه آنها را دچار آسيب هايي چون

به هر حال از جامعه زنان ايراني که بعد از پيروزي انقلاب اسلامي با انقلاب فرهنگ و علمي در قشر خود رو به رو هستند نمي توان اين انتظار را داشت که دست از حضور اجتماعي خود برداشته و به قولي پستو نشين شوند! اما به همين اندازه هم نمي توان از آنها انتظار داشت که خانه و خانواده را رها کرده و خود را غرق در آسيب هاي اجتماعي و خانوادگي و فردي دور شدن از وظايف فرزندي، همسري و مادري کنند.

به طور قطع يکي از مهم ترين دلايل بالا رفتن آمار طلاق بين بانوان، افزايش آماز زنان سرپرست خانوار، بالا رفتن سن ازدواج، کم شدن آمار زايمان سوم، بالارفتن آمار خيانت مردان نسبت به زنان و زنان نسبت به مردان، زياد شدن خشونت هاي رواني عليه مردان و .. همگي به خاطر دور شدن زن از وظايف ذاتي و جنسي خود است. وظايفي که گويا نه تنها مورد بي مهري کف جامعه زنان قرار گرفته بلکه در گرفتار سياست گذاري ها و سخن پراکني هاي برخي از مسئولان و انديشمندان اين حوزه هم شده است.

براي بالا بردن سطح توانمندي زن شاغل خانه داري که در جايگاه هاي تخصصي مشغول به خدمت رساني است، بايد استرس ها و اضطراب هاي و دغدغه هاي او و خانواده اش را کم کرد و کوتاه کردن ساعت حضور زنان در محل کار يکي از مهم ترين اين اقدامات است.

فراهم کردن شرايط دور کاري، کم کردن ساعت کاري بانوان و حتي در برخي از مشاغل " پاره وقت " کار کردن، افزايش مرخصي زايمان، تعطيلي مادران همراه با فرزندان زير 15 سال ،  فراهم کردن شرايط براي نگهداري فرزندان در نزديک ترين مکان به محل کار او – مهدکودک -، امتياز قائل شدن براي بانوان شاغلي که بيش از دو فرزند دارند .. از راه کارهاي مؤثر براي استفاده بهينه از توانمندي زنان در عرصه اقتصادي و مشارکت هاي اجتماعي و همچنين حفظ بنيان خانواده آنها است.

همچنين، تحقيقات جديد نشان مي‌دهد اگر شرکت‌ها علاقه دارند که کارکنان با استعداد زن آنها استرس کمتري داشته باشند، گاهي به آنها اجازه بدهند تا در خانه کارهاي شرکت را انجام دهند.

اما اواخر سال 1392 بود که شهيندخت مولاوردي، معاون امور زنان و خانواده رياست جمهوري گفته بود : « بخشنامه‌ اي که در خصوص دورکاري کارمندان در دستگاه‌ها وجود داشت با اخذ نظر دستگاه‌هاي اجرايي فاقد کارايي و نتيجه ارزيابي شد که البته اين موضوع تنها در مورد زنان شاغل نبود و مردان را هم شامل مي‌شود.

وي ادامه داد: نظر کميسيون فرعي اجتماعي دولت اين بود که سازمان مديريت برنامه‌ريزي زيرساخت‌هاي لازم براي اجراي درست اين موضوع را فراهم نکرده است و به همين دليل از سوي کارمندان با استقبال مواجه نشد و اين بخشنامه تا انجام کار‌ کارشناسي دقيق و فراهم آوردن زيرساخت‌ها متوقف شده است تا به طور کامل در مورد آن تصميم گيري شود.

معاون رئيس جمهور در امور زنان اظهار داشت: اگر در خصوص مفيد بودن اين بخشنامه به نتيجه قطعي رسيده نشود اجراي آن به طور کامل لغو مي‌شود.»

زهرا اسدنژاد بانوي کارمندي است که مادر يک دختر 10 ساله و پسري 8 ساله است او در گفت وگو با خبرنگار طنين ياس مي گويد: تمام نيرو و نشاطي که اگر بعد از 15 سال کار کردن برايم باقي مانده است، در محيط کار صرف مي کنم و در خانه نيز سعي دارم بيشتر از توان خود به کارهايم رسيدگي کنم همين مسئله فشار شديد روحي و جسمي به من وارد مي کند.

وي با بيان اينکه به راستي مادران شاغل براي بالا بردن کيفيت کار خود در خانه با زحمت مواجه هستند و شايد به آن صورتي که مورد نظر خودشان است نتوانند به فرزندان و کارهاي خانه رسيدگي کنند، گفت: اين دلخوري و عدم رضايت از کار باعث افسردگي و در نهايت ززمينه‌ساز بروز اختلاف و مشکل بين ما و شوهر و فرزندان مان مي‌شود.

بنابرگفته کارشناسان 80 درصد از فرزندان زنان کارمند داراي مشکلات تغذيه و خلأ عاطفي هستند چرا که مادران خسته به خانه مي آيند و حوصله براي آنها ندارند دور کاري توصيه و گسترش آن مي تواند براي زنان مفيد باشد از طرف ديگر کاهش ساعت کاري زنان در بخش دولتي و خصوصي موجب بالا رفتن کيفيت کار آنها در منزل و محل کار خواهد شد که اين امر به نفع جامعه است  زيرا دورکاري و کاهش ساعات کار زنان در بيرون از منزل در کاهش آسيب‌هاي اجتماعي و مشکلات خانوادگي مؤثر است چرا که حضور غير ضروري زن در بيرون از منزل باعث ايجاد ناهنجاري مي‌شود.

انتهاي پيام/ غ